Miesiąc: czerwiec 2022

1. Nikt nie może być uznany za winnego popełnienia czynu polegającego na działaniu lub zaniechaniu działania, który według prawa wewnętrznego lub międzynarodowego nie stanowił czynu zagrożonego karą w czasie jego popełnienia. Nie będzie również wymierzona kara surowsza od tej, która można było wymierzyć w czasie, gdy czyn zagrożony kara został popełniony.

2. Niniejszy artykuł nie stanowi przeszkody w sądzeniu i karaniu osoby winnej działania lub zaniechania, które w czasie popełnienia stanowiły czyn zagrożony kara według ogólnych zasad uznanych przez narody cywilizowane.

1. Kazdy ma prawo do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sad ustanowiony ustawą przy rozstrzyganiu o jego prawach i obowiązkach o charakterze cywilnym albo o zasadności każdego oskarzenia w wytoczonej przeciwko noemu sprawie karnej. Postępowanie przed sądem jest jawne, jednak prasai publiczność miga być wyłączone z całości lub części rozprawy sądowej ze wzgledów obyczajowych, z uwagi na porządek publiczny lub bezpieczeństwo państwowe w społeczeństwie demokratycznym, gdy wymaga tego dobro małoletnich lub gdy służy to ochronie życia prywatnego stron albo też w okolicznościach szczególnych, w granicach uznanych przez Sad za bezwglednie konieczne, kiedy jawność mogłaby przynieść szkodę interesom wymiaru sprawiedliwości.

2. Każdego oskarżonego o popełnienie czynu zagrożonego karą uważa się za niewinnego do czasy udowodnienia mu winy zgodnie z ustawą.

3. Każdy oskarżony o popełnienie czynu zagrożonego ma co najmniej prawo do:

a) niezwłocznego otrzymania szczegółowej informacji w języku dla niego zrozumiałym o istocie i przyczynie skierowania przeciwko niemu oskarżeniu

b) posiadania odpowiedniego czasu i możliwości do przygotowania obrony

c) bronienia się osobiście lub przez ustanowionego przez siebie obrońcę, a jeśli nie ma wystarczających środków na pokrycie kosztów obrony, do bezpłatnego skorzystania z pomocy obrońcy wyznaczonego z urzędu, gdy wymaga tego dobro wymiaru sprawiedliwości

d) przesłuchania lub spowodowania przesłuchania świadków oskarżenia oraz żądania obecności i przesłuchania świadków obrony na takich samych warunkach jak świadków oskarżenia

e) korzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza, jeśli nie rozumie lub nie mówi językiem używanym w Sądzie.

1. Każdy ma prawo do wolności i bezpieczeńsrwa osobistego. Nikt nie może być pozbawiony wolności, z wyjątkiem następujących przypadków i w trybie ustalonym przez prawo:

a) zgodnie z prawem pozbawienia wolności w wyniku skazania przez właściwy sad

b) zgodnego z prawem zatrzymania lub aresztowania w przypadku niepodporządkowania się wydanemu zgodnie z prawem orzeczenia sądu lub w celu zapewnienia wykonania określonego w ustawie obowiązku

c) zgodnie z prawem zatrzymania lub aresztowanai w celu postawienia przed właściwym organem, jeśli istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia czynu zagrożonego karą, lub jeśli jest to konieczne w celu zapobiegania popełnienia takiego czynu lub uniemożliwienia ucieczki po jego dokonaniu

d) pozbawienie nieletniego wolności na podstawie zgodnego z prawem orzeczenia w celu ustanowienia nadzoru wychowawczego lub zgodnego z prawem pozbawienia nieletniego wolności w celu postawienia go przed właściwym organem.

e) zgodnego z prawem pozbawienia wolności osoby w celu zapobieżenia szerzeniu przez nią choroby zakaźnej, osoby umysłowo chorej, alkoholika, narkomana lub włóczęgi.

f) zgodnego z prawem zatrzymania lub aresztowania osoby w celu zapobiegania jej nielegalnemu wkroczeniu, na terytorium Państwa lub osoby, przeciwko której toczy się postępowanie o wydalenie lub ekstradycję

2. Każdy kto został zatrzymany, powinien zostać niezwłocznie i w zrozumiałym dla niego języku poinformowany o przyczynach zatrzymania i o stawianych mu zarzutach.

3. Każdy zatrzymany lub aresztowany zgodnie z postanowieniami ustępu 1 lit c) niniejszego artykułu powinien zostać niezwłocznie postawiony przed sedzia lub innym urzędnikiem uprawnionym przez ustawę do wykonywania władzy sądowej na czas postępowania. Zwolnienie może zostać uzależnione od udzielenia gwarancji zapewniających stawienie się na rozprawę.

4. Każdy kto został pozbawiony wolności przez zatrzymanie lub aresztowanie, ma prawo odwołania się do sądu w celu ustalenia bezzwłocznie przez Sad legalności pozbawienia wolności i zarządzenia zwolnienia jesli pozbawienie wolności jest niezgodne z prawem

5. Każdy kto został pokrzywdzony przez niegodne z treścią tego artykułu zatrzymanie lub aresztowanie ma prawo do odszkodowania

1. Nikt nie może być trzymany w niewoli lub poddaństwie.

2. Nikt nie może być zmuszony do świadczenia pracy przymusowej lub obowiązkowej.

3. W rozumieniu tego artykułu pojęcie ” Pracy przymusowej lub obowiązkowej” nie obejmuje:

a) żadnej pracy jakiej wymaga się zwykle w ramach wykonywania kary pozbawienia wolności orzeczonej zgodnie z postanowieniami artykułu 5 niniejszej Komnwencji lub w okresie warunkowego zwolnienia

b) żadnej służby o charakterze wojskowym, bądź służby wymaganej zamiast obowiązkowej służby wojskowej w tych krajach, które uznają odmowę służby wojskowej że względu na przekonania

c) żadnych świadczeń wymaganych w stanach nazdwyczajnych lub klęsk żywiołowych lub dobru społeczeństwa

d) żadnej pracy ani świadczeń stanowiących część zwykłych obowiązków obywatelskich

Nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu.

1. Prawo każdego człowieka do życia jest chronione przez ustawę. Nikt nie może być umyślnie pozbawiany życia, wyjąwszy przypadki wykonania wyroku sądowego skazujacego za przestępstwo, za które ustawa przewiduje taką karę.

2. Pozbawienie życia nie będzie uznane za sprzeczne z tym artykułem, jeśli nastąpi w wyniku bezwględnego koniecznego użycia siły:

a. w obronie jakiejkolwiek osoby przed bezprawną przemocą.

b. w celu wykonania zgodnego z prawem zatrzymania lub uniemożliwienia ucieczki osobie pozbawionej wolności zgodnie z prawem.

c. w działaniach podjętych zgodnie z prawem w celu stłumienia zamieszek lub powstania.

Wysokie Układające się Strony zapewniają każdemu człowiekowi podlegającemu ich jurysdykcji, prawa i wolności określone w Rozdziale I Konwencji.